Το μοντέλο ανάπτυξης υποδομών κοινής χρήσης δεν είναι μια καινοτομία της εποχής μας, αντιθέτως κάνοντας κανείς μια βόλτα σε κάποιο χωριό παρατηρεί τα παλιά σπίτια, τα εκκλησάκια, τα πετρόχτιστα πεζούλια, τις παλιές βρύσες. Έργα που αντέξανε στο χρόνο και σχηματοποιούν την έννοια ‘χωριό’ σε εικόνες και λειτουργίες τόσο οικείες και γλυκιές που σε κάνουν να ξεχνάς μια πολύ βασική λεπτομέρεια: την κοινωνική διάσταση που αυτά εκπέμπουν. Είναι ένα παράδειγμα μιας πολύ παλιάς κοινωνικής λειτουργίας και συμμετοχικής δημιουργίας. Με απλά λόγια αποτελούν έργα της κοινωνίας του χωριού, που όλο το χωριό βοήθησε για να δημιουργηθούν. Τότε οι άνθρωποι είχαν το καθαρό μυαλό να συνεργάζονται και να ικανοποιούν τις βασικές τους ανάγκες λειτουργώντας σαν μια ομάδα, σαν μια κοινότητα, δίχως να έχουν την ανάγκη εξωτερικής παρέμβασης και υποστήριξης, για να αναπτύξουν τις απαραίτητες υποδομές. Έτσι φτιάχτηκαν σιγά σιγά οι βρύσες, τα σοκάκια γίναν δρόμοι, τα ισάδια έγιναν πλατείες, φτιάχτηκαν σχολεία και πνευματικά κέντρα, τα ξωκλήσια γίναν εκκλησίες και το χωριό αποκτούσε τις υποδομές που είχε ανάγκη για να διατηρεί ένα καλό επίπεδο διαβίωσης και περιθώρια ανάπτυξης.
Σήμερα οι κοινωνίες έχουν γίνει πιο πολύπλοκες και κυριαρχεί ο εγωισμός και ο ατομικισμός, αλλά η ίδια φιλοσοφία μπορεί ακόμα να εφαρμοστεί δημιουργώντας κοινοτικές υποδομές, όπως για παράδειγμα ένα κοινοτικό ασύρματο δίκτυο, το οποίο μπορεί να το υλοποιεί μια ομάδα ανθρώπων και να το προσφέρει προς κοινή χρήση, όπως ένα δρόμο που φτιάχνουν οι κάτοικοι σε μια γειτονιά του χωριού τους δίνοντας τη δυνατότητα σε όλους τους συγχωριανούς τους να μπορούν να τον χρησιμοποιήσουν περνώντας από εκεί.
Σε αυτή την έννοια βασίστηκε σε πρώτη φάση ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των ασύρματων κοινοτικών δικτύων Sarantaporo.gr που έχουν δημιουργηθεί στα χωριά της ευρύτερης περιοχής του Σαρανταπόρου Ελασσόνας, και σε δεύτερη φάση, η ενοποίηση όλων αυτών των ασύρματων δικτύων των χωριών σε ένα ενιαίο δίκτυο κορμού και η διασύνδεση αυτού του δικτύου κορμού με άλλα ασύρματα κοινοτικά δίκτυα άλλων περιοχών, όπως για παράδειγμα το Ασύρματο Μητροπολιτικό Δίκτυο Αθηνών (AWMN).
Η προσπάθεια αυτή έχει ως στόχο τη δημιουργία μιας κοινής χρήσης ασύρματης δικτυακής υποδομής (infrastructure as a commons) και την οικοδόμηση μιας κοινότητας γύρω από αυτή. Οι κάτοικοι του χωριού να συμμετέχουν ενεργά διαθέτοντας χώρο στα σπίτια τους για να φιλοξενηθεί ο απαραίτητος δικτυακός εξοπλισμός, σχηματίζοντας τοπικές ομάδες υποστήριξης για την ανάπτυξη και συντήρηση της υποδομής, την απόκτηση και ανταλλαγή γνώσεων στις σύγχρονες τεχνολογίες, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο την προσωπική επαφή και την συνεργασία μεταξύ των ανθρώπων. Ταυτόχρονα, βασικό συστατικό αυτής της προσπάθειας αποτελεί η εξωστρέφεια και η συνεργασία με πλήθος συλλογικοτήτων, οργανισμών, πανεπιστημίων και θεσμών σε τοπικό, πανελλαδικό και πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Την προβολή αυτής της εμπειρίας, που επιχειρεί να δημιουργήσει ένα πρότυπο, όχι μόνο για ανάπτυξη, λειτουργία και επέκταση κοινοτικών ασύρματων δικτύων, αλλά και για την οικοδόμηση κοινοτήτων που έχουν ως στόχο την τοπική ανάπτυξη και την συνεργατικότητα για την παραγωγή κοινών αγαθών και υποδομών γενικότερα, πραγματεύεται και το ντοκιμαντέρ της ομάδας Personal Cinema με τίτλο «Οικοδομώντας Κοινότητες Κοινών». Το ντοκιμαντέρ αφηγείται μια ιστορία για την πρωτοβουλία μιας ομάδας ανθρώπων που λαμβάνει χώρα σε μια απομακρυσμένη, απομονωμένη, αγροτική περιοχή στους πρόποδες του Ολύμπου. Μια παρέμβαση, η οποία ξεκίνησε ως ένα μέσο για να κρατήσουν την επαφή μεταξύ τους, με το πέρασμα των χρόνων, εξελίχθηκε σε μια σύγχρονη τηλεπικοινωνιακή υποδομή η οποία παρέχει ελεύθερα στους κατοίκους τη δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, σε μια περιοχή όπου προηγουμένως δεν υπήρχε άλλη αξιόπιστη εναλλακτική επιλογή, ενώ μελλοντικά οραματίζεται την εφαρμογή σύγχρονων καινοτόμων λύσεων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών για την ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα. Το έργο ξεκίνησε το 2010 από το χωριό Σαραντάπορο και έκτοτε έχει επεκταθεί σε 14 ακόμη χωριά της περιοχής, τα οποία πλέον έχουν διασυνδεθεί μεταξύ τους σε μία κοινή δικτυακή υποδομή.
Το ντοκιμαντέρ αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους, ενώ σχεδιάζεται μια σειρά προβολών στην περιοχή Σαρανταπόρου, την Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις σε Ελλάδα και εξωτερικό. Επίσης θα είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο με άδεια Creative Commons License BY-SA 4.0, επιτρέποντας σε όλους να το μοιραστούν και να το χρησιμοποιούν ελεύθερα. Αξίζει τέλος να αναφερθεί το γεγονός της προσπάθειας χρηματοδότησης της παραγωγής του ντοκιμαντέρ από το πλήθος (crowdfunding), μέσω μιας καμπάνιας που ξεκίνησε από τις 16/10/2015 και ολοκληρώνεται στις 06/01/2016 μέσω της πλατφόρμας του goteo.org.
Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στους παρακάτω συνδέσμους:
Παρουσία του Sarantaporo.gr στα social media:
