Παρατηρώντας κανείς τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο θέμα των Μεσογειακών Αγώνων μου έρχεται στο νου το γνωστό ανέκδοτο με τον Καραμήτρο:
- "Όποιος πιστεύει ότι θα μπορούσαν να γίνουν Μεσογειακοί Αγώνες το 2013 στο Βόλο και τη Λάρισα ας κάνει ένα βήμα μπροστά!"
- "Που πας ρε Καραμήτρο;"
Ας δούμε όμως τα γεγονότα από την αρχή.
Ήταν 27 Οκτωβρίου του 2007 στην Πεσκάρα της Ιταλίας όταν αποφασίστηκε η ανάληψη των 17ων Μεσογειακών Αγώνων από το Βόλο. Συμβαλλόμενα μέρη ήταν η Δ.Ε.Μ.Α. (Διεθνής Επιτροπή Μεσογειακών Αγώνων), ο Δήμος Βόλου και η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή (Ε.Ο.Ε.). Οι Αγώνες θα διεξάγονταν από 24 Ιουνίου έως 3 Ιουλίου του 2013.
Στην Πεσκάρα, εκτός από την Επιτροπή Διεκδίκησης των Μεσογειακών Αγώνων του 2013 με επικεφαλής τον πρόεδρό της Ισίδωρο Κούβελο, όπως αυτός είχε οριστεί από το 2006 από τον τότε υφυπουργό Αθλητισμού Γιώργο Ορφανό, μετέβησαν πλήθος κυβερνητικών εκπροσώπων μεταξύ των οποίων ο Γιώργος Ορφανός, η Φάνη Πάλλη Πετραλιά και η Ντόρα Μπακογιάννη. Γενικός γραμματέας της Δ.Ε.Μ.Α. ήταν ο Μίνως Κυριακού, ο οποίος και υπέγραψε το πρωτόκολλο ανάληψης των Μεσογειακών Αγώνων με τον Δήμαρχο του Βόλου. Στις 15 Μαΐου του 2008 ορίστηκαν και τα μέλη της οργανωτικής επιτροπής των αγώνων μεταξύ των οποίων οι: Ερωτόκριτος Νεόφυτος (Πρόεδρος), Θεόδωρος Δραβίλλας (γ.γ. Υπουργείου Πολιτισμού), Σταύρος Δουβής (γ.γ. Υφυπουργείου Αθλητισμού, Λάμπης Νικολάου (Αντιπρόεδρος της ΔΟΕ) κ.α.
Η απόφαση για την ανάληψη των Μεσογειακών Αγώνων από το Βόλο ήταν οριακή και κρίθηκε στην δεύτερη ψηφοφορία. Βοηθητική πόλη ορίστηκε η Λάρισα, ενώ ήταν πιθανό ένα αγώνισμα να διεξάγονταν σε ένα νησί των Σποράδων. Επίσης, στη συνέχεια προτάθηκε να διεξαχθεί το αγώνισμα της κωπηλασίας στο νέο κωπηλατοδρόμιο που θα κατασκευάζονταν στη λίμνη της Κάρλας, το οποίο όμως αργότερα μετά από πρόταση μείωσης κατά 50% της χρηματοδότησης των έργων, σύμφωνα με απόρρητη έκθεση που κατατέθηκε από τον Γενικό Γραμματέα Αθλητισμού Παναγιώτη Μπιτσαξή στον υπουργό Πολιτισμού Παναγιώτη Γερουλάνο αρχές του 2010, περικόπηκε από το πρόγραμμα και προτάθηκε αντ’ αυτού η μεταφορά των κωπηλατικών αγώνων από την Κάρλα στις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Σχοινιά.
Η ανάληψη των Μεσογειακών Αγώνων θεωρήθηκε μεγάλη νίκη και ο κ. Κούβελος κατά την επιστροφή του από την Πεσκάρα και μετά τη συνάντησή του με τον Πρωθυπουργό δήλωσε στους δημοσιογράφους: «Μετέφερα στον Πρωθυπουργό - και επίσημα - το μήνυμα της νίκης και τον ευχαρίστησα από καρδιάς, εκ μέρους όλης της Επιτροπής Διεκδίκησης, για την αμέριστη συμπαράσταση της ελληνικής Κυβέρνησης στη διεκδίκηση των Μεσογειακών Αγώνων. Όχι μόνο με την παρουσία των έξι Υπουργών που ήταν κοντά μας στην Πεσκάρα, αλλά και όλων των Υπουργών, και της Κυβέρνησης που δεν ήταν κοντά, αλλά ξέραμε ότι είχαμε, σε όλη την προσπάθεια αυτή, τη συμπαράστασή τους για να φτάσουμε εδώ. Διότι διαφορετικά δεν θα μπορούσαμε να είχαμε φτάσει σ’ αυτή τη νίκη. Μια νίκη που είναι πάρα πολύ σημαντική για την αξιοποίηση της ολυμπιακής μας κληρονομιάς και για την αξιοποίηση, για την αναβάθμιση της κεντρικής Ελλάδος».
Σε ερώτηση από έναν δημοσιογράφο τι θα σήμαινε για τις περιοχές αυτές (Βόλος, Λάρισα) οικονομικά η διοργάνωση των Αγώνων ανέφερε: «Τεράστια ανάπτυξη. Και, βεβαίως, αξιοποίηση της ολυμπιακής κληρονομιάς στην περιοχή».
Στο τέλος τόνισε: «Η Ελλάδα έχει υποσχεθεί την αναβάθμιση των Μεσογειακών Αγώνων. Και γι’ αυτόν τον στόχο θα δουλέψουμε όλοι».
Στους αγώνες αναμενόταν να λάβουν μέρος περισσότεροι από 4.000 αθλητές από 24 διαφορετικές χώρες. Τα αθλήματα που θα διεξάγονταν σε αυτούς τους αγώνες ήταν τα εξής: Τοξοβολία, Στίβος, Καλαθοσφαίριση, Πετοσφαίριση, Πυγμαχία, Ποδηλασία, Ιππασία, Κωπηλασία, Πάλη, Αντισφαίριση, Ξιφασκία, Ποδόσφαιρο, Γκολφ, Ρυθμική γυμναστική, Ενόργανη γυμναστική, Χειροσφαίριση, Τζούντο, Καράτε, Ιστιοπλοΐα, Σκοποβολή, Κολύμβηση, Επιτραπέζια αντισφαίριση, Υδατοσφαίριση και Άρση βαρών.
Εκτός από τους αθλητές στους αγώνες θα συμμετείχαν περίπου 2600 συνοδοί, 2000 αξιωματούχοι, διεθνείς κριτές, προσωπικό Διεθνών Ομοσπονδιών και λοιπό προσωπικό, καθώς και 10.000 εθελοντές.
Για να έρθουν οι Μεσογειακοί Αγώνες του 2013 στο Βόλο και στη Λάρισα, το 2007 και προτού ξεσπάσει η διεθνής οικονομική κρίση, η επιτροπή διεκδίκησης, με επικεφαλής τον Ισίδωρο Κούβελο και δεδομένη τη στήριξη της κυβέρνησης, έταξε σημαντικές παροχές στα μέλη της Διεθνούς Επιτροπής των Μεσογειακών Αγώνων. Έτσι, επελέγη η ελληνική υποψηφιότητα αντί της Ριέκα (Κροατία) και της Μερσίνης (Τουρκία).
Μεταξύ άλλων, η Ελλάδα είχε δεσμευτεί για την ανάληψη του κόστους μετακίνησης των μεσογειακών αποστολών (αθλητές, προπονητές, παράγοντες, εξοπλισμός, άλογα) από και προς τη Θεσσαλία. Υποσχέθηκε ότι θα διαθέσει στη Διεθνή Επιτροπή Μεσογειακών Αγώνων το 10% του εσόδων από χορηγίες, ποσό που αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ των πέντε και επτά εκατομμυρίων ευρώ. Ανέλαβε να διοργανώνει κάθε χρόνο, από το 2008 ως το 2013 δωρεάν προπονητικά καμπ για 200 αθλητές μεσογειακών χωρών και σεμινάρια για 50 αθλητές στην αρχαία Ολυμπία. Στο φάκελο διεκδίκησης υπήρχε και η πρόταση να παραχωρηθούν δύο σπίτια του μεσογειακού χωριού σε κάθε χώρα που θα συμμετάσχει στους αγώνες, ώστε να διατεθούν στους καλύτερους αθλητές τους.
Μία σημαντική δέσμευση ήταν η δωρεάν παροχή του τηλεοπτικού σήματος της ΕΡΤ (με προδιαγραφές Ολυμπιακών Αγώνων 2004) σε όλες τις χώρες που θα συμμετάσχουν στους αγώνες, κάτι που σημαίνει ότι οι χώρες δεν θα πληρώσουν για την αγορά τηλεοπτικών δικαιώματα στην οργανωτική επιτροπή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ελληνική υποψηφιότητα είχε εγγυημένη τηλεοπτική κάλυψη των αγώνων από την ΕΡΤ, όταν στην Ιταλία, η κρατική RAI δεν ανέλαβε τη μετάδοση των Μεσογειακών της Πεσκάρα, με αποτέλεσμα να ανέβει κατακόρυφα το κόστος παραγωγής του τηλεοπτικού σήματος.
Εκτός από την άρτια διεξαγωγή των αγώνων στη Θεσσαλία η Ελλάδα δεσμεύτηκε να πραγματοποιήσει και την πρώτη «πολιτιστική Μεσογειάδα». Έτσι το πιστό αντίγραφο του πλοίου "Αργώ" θα ταξίδευε στη Μεσόγειο, ώστε να διαφημίσει τη διοργάνωση.
Τον Μάρτιο του 2009 ο τότε Νομάρχης Μαγνησίας Απόστολος Παπατόλιας σε επιστολή του προς τον Πρόεδρο του Εμπορικού Επιμελητηρίου Λάρισας κ. Δημήτρη Γκουντόπολο με θέμα τους Μεσογειακούς Αγώνες του 2013 τόνισε ότι «η διοργάνωσή τους αποτελεί χρυσή ευκαιρία όχι μόνο για την προβολή και ανάδειξη των δυνατοτήτων της περιοχής, αλλά και για το συνολικότερο επανασχεδιασμό του μέλλοντός της και τη διάνοιξη νέων προοπτικών οικονομικής, εμπορικής, κοινωνικής και πολιτισμικής δράσης». Κλείνοντας την επιστολή του προς τον κ. Γκουντόπουλο ζήτησε τον συντονισμό των προσπαθειών σε ένα κοινό μέτωπο και ένα κοινό στόχο: «την άμεση ενεργοποίηση όλων των εμπλεκόμενων φορέων και τον έγκαιρο και στρατηγικό σχεδιασμό για την επιτυχή διεξαγωγή των Μεσογειακών Αγώνων του 2013 και την μεγιστοποίηση των ωφελειών τους».
Τον Ιούλιο του 2009 με το Νόμο 3773/ΦΕΚ 120-21/7/09 νομοθετήθηκε η ίδρυση της Ανώνυμης Εταιρίας ΒΟΛΟΣ 2013 με αντικείμενο τη διοργάνωση των Μεσογειακών Αγώνων του 2013 και μετοχικό κεφάλαιο 28.000.000 ευρώ.
Το συνολικό κόστος της διοργάνωσης των Αγώνων ανέρχονταν σε 93.000.000 ευρώ και αφορούσε: Αθλήματα, Marketing και Επικοινωνία, Ασφάλεια, Εγκαταστάσεις, Μεταφορές, Logistics, Διαπιστεύσεις, Τεχνολογία, Τελετές, Φιλοξενία και Διατροφή, Διεθνείς Σχέσεις, Γλωσσικές και Ιατρικές Υπηρεσίες, Ανθρώπινους Πόρους και Εθελοντισμό, Χρηματοοικονομική διαχείριση, Μεσογειακές Προσαρμογές, Δικαιώματα Δ.Ε.Μ.Α., Απρόβλεπτα.
Δεν περιλαμβανόταν στα παραπάνω το κόστος της Πολιτιστικής Μεσογειάδας.
Η χρηματοδότηση θα γινόταν από την Α.Ε. ΒΟΛΟΣ 2013 (μετοχικό κεφάλαιο 28.000.000 ευρώ). Τα υπόλοιπα 46.000.000 ευρώ θα ήταν από χορηγίες σε cash και V.I.K. (value in kind) και από έσοδα από τους αγώνες 19.000.000 ευρώ (λαχεία, πωλήσεις εισιτηρίων, ραδιοτηλεοπτικά).
Στον προϋπολογισμό των Αγώνων συμπεριλαμβανόταν και 76.000.000 ευρώ που αφορούσαν: Νέα έργα, Υφιστάμενες Εγκαταστάσεις, Προπονητήρια, Μελέτες. Η χρηματοδότηση θα γινόταν από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων).
Επίσης υπολογιζόταν και μία δαπάνη των 150.000.000 ευρώ για την κατασκευή του Μεσογειακού Χωριού σε Βόλο και Λάρισα (920 κατοικίες για τη διαμονή 3.300 αθλητών και 2600 συνοδών). Αυτή η δαπάνη θα βάρυνε τον προϋπολογισμό του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας (Ο.Ε.Κ.). Οι κατοικίες θα αποδίδονταν στη συνέχεια και στις δύο πόλεις σε δικαιούχους του Ο.Ε.Κ.
Τον Φεβρουάριο του 2010, σύμφωνα με δημοσίευμα της τοπικής εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ», υπάρχουν ακόμη αρκετές εκκρεμότητες και καθυστερήσεις που αφορούν τους Μεσογειακούς Αγώνες του 2013 όπως:
• Δεν έχουν ξεκινήσει ή εκκρεμούν οι διαδικασίες παραχώρησης εκτάσεων στις οποίες χωροθετούνται εγκαταστάσεις.
• Δεν έχει αποσαφηνιστεί το ιδιοκτησιακό και το πολεοδομικό καθεστώς εκτάσεων ή εγκαταστάσεων όπου προβλέπεται η κατασκευή νέων έργων ή η αποκατάσταση και ανακαίνιση υφισταμένων.
• Δεν έχει οριστικοποιηθεί το πρόγραμμα των αγώνων σε σχέση με τις εγκαταστάσεις όπου αυτά θα διεξαχθούν.
• Δεν έχει ξεκινήσει καμία μελέτη για τις νέες ή τις υφιστάμενες αγωνιστικές εγκαταστάσεις και καμιά συνοδός μελέτη.
• Η οργανωτική επιτροπή ΒΟΛΟΣ 2013 δεν έχει ακόμη στελεχωθεί.
• Δεν έχει συνταχθεί επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των έργων.
• Καμία ενέργεια δεν έχει γίνει για την ενεργοποίηση των δράσεων που αφορούν στην Πολιτιστική Μεσογειάδα (πόροι, σχεδιασμός κ.λπ.)
Στις 22 Ιανουαρίου 2011 στα πλαίσια της τελετής παράδοσης 138 από τις συνολικά 264 εργατικές κατοικίες στη Γιάννουλη Λάρισας ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Βασίλης Κεγκέρογλου, παρουσία της προέδρου του Ο.Ε.Κ. Γωγώ Κωτίδου, αναφερόμενος στην εκκρεμότητα για την δημιουργία «Μεσογειακού χωριού» στην Λάρισα, ενόψει των «Μεσογειακών Αγώνων» του 2013, υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει δυνατότητα για αυτοδύναμη κατασκευή κατοικιών από τον ΟΕΚ . Ωστόσο, πρόσθεσε, ότι ο Οργανισμός θα είναι ανοιχτός αν ο σχεδιασμός του Μεσογειακού Χωριού συμπέσει με τα προγράμματα του.
Είναι 28 Ιανουαρίου 2011 στο Παρίσι της Γαλλίας όταν η Εκτελεστική Επιτροπή της Διεθνούς Επιτροπής Μεσογειακών Αγώνων αναιρεί την απόφαση της ολομέλειας που είχε παρθεί στις 27 Οκτωβρίου 2007 σύμφωνα με την οποία είχε ανατεθεί η διοργάνωση των Αγώνων στο Βόλο. Οι Μεσογειακοί Αγώνες αποτελούν πια παρελθόν για την Ελλάδα!
Αιτία της απόφασης αυτής, σύμφωνα με δημοσιεύματα στον τύπο, ήταν η έλλειψη ενημέρωσης από την ελληνική κυβέρνηση για τις προθέσεις της σχετικά με τη συγκεκριμένη διοργάνωση καθώς στις επισκέψεις που έκανε δεν υπήρχε κάποιο έργο που να βρίσκεται σε εξέλιξη και κυρίως το θέμα της κατασκευής των Μεσογειακών Χωριών αφού ο πρόεδρος της Δ.Ε.Μ.Α. κ. Αμάρ Αντάντι είχε δηλώσει ότι Μεσογειακοί Αγώνες χωρίς Μεσογειακά Χωριά δεν γίνονται, ενώ όπως υποστήριξε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει καμία εγγύηση για τη φιλοξενία των αθλητών.
Τα δημοσιεύματα στον τύπο αναφέρουν στη συνέχεια ότι το μόνο που είχε λάβει η Διεθνής Επιτροπή Μεσογειακών Αγώνων ήταν ένα email του προέδρου της Οργανωτικής Επιτροπής Μεσογειακών Αγώνων Γιώργου Κολέτσου, με το οποίο έκανε γνωστό ότι μετά σύσκεψη που έγινε στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών κ. Παπακωνσταντίνου παρουσία του ιδίου, του υπουργού Πολιτισμού κ. Γερουλάνου, του Λαρισαίου Υφυπουργού Οικονομικών Φίλιππου Σαχινίδη και φορέων της Θεσσαλίας (Αγοραστός, Περιφερειάρχης, Τζανακούλης, Δήμαρχος Λαρισαίων, Σκοτινιώτης Δήμαρχος Βόλου, Βούλγαρης, πρώην Δήμαρχος Βόλου, Φανή Κουτρουμπά, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Ο.Ε.Μ.Α. 2013), αποφασίστηκε η φιλοξενία των αθλητών να γινόταν σε 5.000 κρεβάτια σε δύο κρουαζιερόπλοια, σε 1.200 κρεβάτια στα ΤΕΙ Λάρισας και σε ξενοδοχεία της Θεσσαλίας.
Στο ίδιο email ο κ. Κολέτσος ανέφερε προς τον κ. Αντάντι ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου συμφώνησε και θα περίμενε να παρουσιαστεί σ’ αυτόν ένας αναθεωρημένος προϋπολογισμός για την εναλλακτική λύση για τη στέγαση των αθλητών μέχρι αρχές Φεβρουαρίου 2011, ώστε να δώσει την τελική του απόφαση.
Μόλις ο κ. Παπακωνσταντίνου έδινε την τελική επιβεβαίωση και έγκριση για αυτό τον αναθεωρημένο προϋπολογισμό για τη φιλοξενία θα τον παρουσίαζαν στη Δ.Ε.Μ.Α. για να τον αξιολογήσει και να αποφασίσει.
Ουσιαστικά αυτό που εξόργισε τη ΔΕΜΑ ήταν ότι δεν υπήρχε πάλι συγκεκριμένο σχέδιο με υπογραφή πολιτειακού άρχοντα, ενώ θα έπρεπε να συμφωνήσουν να εγκριθεί από τον υπουργό και στη συνέχεια η ίδια να πάρει τελική απόφαση, κάτι που σήμαινε ότι θα πήγαινε πάλι πίσω το θέμα της φιλοξενίας των αθλητών. Παρασκηνιακά από την ελληνική πλευρά ζητήθηκε προθεσμία μέχρι τις 10 Φεβρουαρίου 2011 ενώ ο κ. Αντάντι απέρριψε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο, αφού η τελική ημερομηνία παρουσίασης σχεδίου για τη φιλοξενία ήταν στις 14 Ιανουαρίου και πήγε στις 28 Ιανουαρίου 2011.
Γιάννης Σιδέρης
Μέλος oμάδας Ανάπτυξης και Διαχείρισης Sarantaporo.gr
Πηγές:
- http://www.eleftheria.gr/viewarticle.asp?aid=25966&pid=5
- http://www.c-magnesia.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=249&Itemid=129&lang=el
- http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=6072587&publDate=29/1/2011
- http://www.larissa-dimos.gr/new/index.asp?pid=4&cat=&sub=3&itm=7279
- http://www.makthes.gr/news/sports/41056/
- http://www.larissa-chamber.gr/index.php?obj=f7e2b2b75b041756
- http://www.larissa-chamber.gr/Uploads/Files/Mesogeiakoi/meso2323.pdf
- http://www.eleftheria.gr/viewarticle.asp?aid=16198&pid=5
- http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%B5%CF%83%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%AF_%CE%91%CE%B3%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CF%82_2013
- http://www.hellenicnews.com/gr/readnews.html?newsid=7583&lang=GR
- http://www.express.gr/news/ellada/409237oz_20110122409237.php3